Leszcz jest gatunkiem bytującym w głębokich słodkich wodach stojących, zasobnych w osady mułowe. Charakterystyczne cechy jego budowy to kształt ciała (wydatny brzuch i grzbiet, co dowodzi dużej zwrotności ryby w płaszczyznach pionowych) i ryjkowato wysuwany otwór gębowy. Żyje w stadach: gromadnie odbywa tarło, zespołowo żeruje, a zimuje w wielkich gromadach. Leszcz ma wysokie wymagania cieplne w czasie rozrodu. Tarło odbywa się przy temperaturze 13-18 °C, wylęg zdrowych larw odbywa się w temp. 19-22 °C.